Een veiligheidscoördinator in het onderwijs is verantwoordelijk voor de coördinatie van alle aspecten van veiligheid binnen de school. Deze rol draait om het ontwikkelen, implementeren en onderhouden van een veiligheidsbeleid dat gericht is op het voorkomen van onveilige situaties. De coördinator biedt ondersteuning aan leerlingen en personeel. Het doel: een veilige leer- en werkomgeving voor iedereen.
Veilig onderwijs als fundament
Een veilige school is de basis voor goed onderwijs. Leerlingen hebben een omgeving nodig waar zij zich veilig voelen, zodat ze zich sociaal en emotioneel kunnen ontwikkelen. Ook onderwijsprofessionals hebben recht op een veilige werkplek. Daarnaast is het belangrijk dat de school verbonden is met de samenleving.
Veiligheidscoördinator als aanspreekpunt
De veiligheidscoördinator is het aanspreekpunt in lastige situaties. Zowel voor collega’s op school als voor externe partners. Denk aan netwerkoverleggen met jeugd- en veiligheidspartners in de wijk of stad. Ook is er contact met veiligheidscoördinatoren van andere scholen. In deze overleggen delen ze informatie, bespreken ze ontwikkelingen en maken ze afspraken over samenwerking.
Een samenwerkingsverband helpt vaak mee om de veiligheidscoördinator sterker te maken in zijn of haar rol. Bijvoorbeeld door training of ondersteuning in de samenwerking met andere partijen.
Nieuwe Wet Vrij en Veilig Onderwijs
Scholen zijn nu al verplicht om risico’s te signaleren, leerlingen te ondersteunen en een veilige leeromgeving te bieden. De nieuwe Wet Vrij en Veilig Onderwijs die op 1 augustus 2026 ingaat maakt deze verplichtingen duidelijker en sterker.
De wet geeft scholen meer houvast. Er komt meer duidelijkheid over wat er precies van hen verwacht wordt op het gebied van veiligheid. Het is daarom slim om op tijd te beginnen met de voorbereidingen. Denk aan het actualiseren van veiligheidsbeleid en protocollen. Zo zijn scholen straks klaar voor de nieuwe regels én zorgen ze voor een veilige plek voor leerlingen, ouders en medewerkers.
De veiligheidscoördinator speelt hierin een belangrijke rol. Hij of zij zorgt voor de afstemming van álle veiligheidsaspecten binnen de school. Van beleid op papier tot uitvoering in de praktijk. Het gaat om het voorkomen van onveilige situaties, het ondersteunen van leerlingen en personeel, en het zorgen voor een veilige leer- en werkomgeving.
Wat verandert er met de Wet Vrij en Veilig Onderwijs?
De nieuwe Wet Vrij en Veilig Onderwijs (V&VO), vraagt om actie van scholen. De wet maakt bestaande verplichtingen concreter én voegt nieuwe taken toe. De Kamerbrief over het wetsvoorstel benoemt vijf belangrijke thema’s waarop scholen zich kunnen voorbereiden.
1. Verplichte vertrouwenspersoon
Elke school moet straks verplicht een vertrouwenspersoon aanstellen. Dit betekent dat scholen:
- Een geschikte persoon moeten benoemen;
- Deze persoon gerichte training moeten bieden;
- De vertrouwenspersoon stevig moeten positioneren binnen de schoolorganisatie.
2. Meldplicht bij ernstige incidenten
Vanaf 2026 zijn scholen verplicht om ernstige incidenten te melden bij de Inspectie van het Onderwijs. Dat vraagt om:
- Duidelijke meldprotocollen;
- Training voor medewerkers in het signaleren en rapporteren van incidenten.
???? De veiligheidscoördinator speelt hierin een sleutelrol.
3. Jaarlijkse veiligheidsmonitor
Scholen moeten jaarlijks de veiligheidsbeleving van leerlingen meten en rapporteren aan de inspectie. Dat vraagt om:
- Gestructureerde evaluaties;
- Voldoende kennis van monitoring en dataverwerking.
4. Focus op preventie en ondersteuning
De wet breidt de meld- en overlegplicht bij seksuele misdrijven uit. Veiligheid moet actief ingebed worden in het beleid, met extra aandacht voor vijf actuele thema’s:
- Social media en online gedrag
- Meidenvenijn
- Middelengebruik
- Overlast van buitenaf
- Radicalisering en polarisatie
Daarnaast is het belangrijk om de samenwerking met ouders, verzorgers en externe partners (zoals politie en hulpverlening) te versterken.
5. Samenwerking en aangiftebeleid
De wet stimuleert een nauwere samenwerking met gemeente, politie en justitie. Scholen moeten daarbij zorgen voor:
- Heldere afspraken over gegevensdeling;
- Een goed onderbouwd, transparant aangiftebeleid waarin het belang van het slachtoffer centraal staat.
⚠️ Er komt geen algemene aangifteplicht, maar zorgvuldigheid is essentieel.